Wat zijn de symptomen van oedeem?
Oedeem (spreek uit: eudeem) is een abnormale vochtophoping in een bepaald lichaamsdeel. Het lichaamsdeel zwelt op door het vasthouden van vocht. Enkele plaatsen waar oedeem vaak ontstaat zijn bijvoorbeeld de voeten, enkels, benen, buik, armen, borst, flank, okselgebied. Maar ook in het gezicht en halsgebied. De klachten die gepaard gaan met oedeemvorming zijn bijvoorbeeld:
- Lokale zwelling
- Vermoeidheid en zwaar gevoel
- Pijn
- Beperkte beweeglijkheid in dagelijks functioneren
- Huidafwijkingen
- Infecties
- Gewichtstoename
Bij oedeem in de benen, voeten, enkels of arm blijft vaak een putje achter nadat u enige tijd op de gezwollen plek drukt (pitting oedeem benen). Dit is afhankelijk van het soort oedeem. Bij algemeen en veneus oedeem blijft er een putje achter. In het geval van lymfoedeem is er juist een verdikte huidplooi (of is de huid niet oppakbaar). Lipoedeem zorgt met name voor pijnklachten bij indrukken.
Wat zijn de oorzaken?
Een grotere aanvoer dan afvoer van vocht in het lichaam kan leiden tot oedeem. Het vocht hoopt zich dan op in het lichaam. De oedeem oorzaak is in de meeste gevallen een symptoom van een andere ziekte, zoals:
- Hartfalen
- Nierziekten
- Leveraandoeningen (levercirrose)
- Verslechterde bloedafvoer: bijvoorbeeld als gevolg van trombose, of door verslappende vaten
- Beschadiging of blokkade van lymfevaten (lymfoedeem)
- Beschadigde bloedvaten (angio-oedeem)
- Littekens
- Ondervoeding (hongeroedeem)
Andere oorzaken voor het teveel vasthouden aan vocht zijn bijvoorbeeld:
- Oedeem na operatie: na een operatie aan bijvoorbeeld borstkanker, kunnen lymfeknopen of klieren zijn beschadigd of verwijderd. Het vocht zoekt vervolgens een andere uitweg.
- Oedeem zwangerschap: vrouwen houden tijdens de zwangerschap vaak 2 tot 3 liter extra vocht vast. Hoewel dit normaal is, kan dit echter wel leiden tot vervelende klachten. Het overtollige vocht kan zorgen voor dikke enkels, voeten en handen. Maar ook beknelde zenuwen en pijnlijke gewrichten. Er is bovendien een verhoogd risico op het ontstaan van een trombosebeen.
- Oedeem benen pijn na lang staan of zitten: door te lang zitten of staan kan vochtophoping ontstaan. Daardoor kunt u last krijgen van opgezwollen voeten of dikke enkels. U maakt daarbij te weinig gebruik van uw kuitspieren. Deze zorgen er normaal gesproken voor dat het zuurstofarme bloed vanuit uw benen wordt teruggepompt naar uw hart en het lymfestelsel wordt geactiveerd.
- Overmatig zoutgebruik: ook overmatig zoutgebruik kan zorgen voor teveel vocht in uw lichaam. Door het overtollige zout houdt uw lichaam vervolgens meer vocht dan nodig.
Welke soorten oedeem zijn er?
- Lymfoedeem
Primair lymfoedeem is een aangeboren aandoening. In dat geval is er sprake van een minder goed werkend of minder goed aangelegd lymfestelsel. Vanaf de geboorte of later kan het vervolgens ontstaan. Beschadigde lymfevaten of lymfeklieren ten gevolge van een operatie of ongeval noemt men secundair lymfoedeem. - Lipoedeem
Lipoedeem is een ophoping van vet en vocht. Hierbij is zowel de aanmaak van vetweefsel als de afvoer van lymfevocht via de lymfevaten verstoord. De klachten die ontstaan zijn bijvoorbeeld een zwaar, drukkend gevoel in de armen en benen. Vaak zien we ook gewichtsproblemen, pijnklachten en krijgen patiënten snel blauwe plekken. - Veneus oedeem
Wanneer de kleppen in de aderen niet goed werken, wordt zuurstofarm en afvalrijk bloed en lymfevocht onvoldoende afgevoerd. De benen zijn daardoor zwaar, rusteloos en zwellen op. Vochtophoping en verwijde bloedvaten geven pijnklachten. Bekende oorzaken hiervan zijn bijvoorbeeld hoge bloedruk, trombose en spataders.
Uw behandeling bij oedeem
Normaal gesproken lost het lichaam een vochtophoping zelf op. Maar als gevolg van een aandoening, een ongeval of borstkanker operatie, kunnen lymfeknopen of -vaten beschadigen. Het vocht zoekt vervolgens een andere uitweg. Om die nieuwe weg te vinden, heeft uw lichaam hulp nodig.
Gerichte oedeemtherapie (ook wel oedeemfysiotherapie) onder begeleiding van een gespecialiseerde fysiotherapeut blijkt bewezen effectief te zijn. Om het effect te behouden zijn meerdere behandelingen noodzakelijk. De behandeling die de oedeemtherapeuten toepassen is vooral gericht op:
- Verminderen en voorkomen van toename van het oedeem
- Afname “drukkende, vermoeide, ‘strakke’, zware, gespannen” gevoel
- Voorkomen wondroos (erysipelas)
- Toename van kracht en bewegingsmogelijkheden van uw arm of been
- Verminderen en voorkomen van huidproblematiek
- Toewerken naar steunkousen door tijdelijk zwachtelen
- Verminderen van pijn
Wat kan een gespecialiseerde fysio voor u betekenen?
De oedeemtherapeut heeft na de opleiding fysiotherapie een erkende opleiding oedeemtherapie gevolgd. Hij of zij heeft de benodigde expertise in huis om u te helpen. Dat biedt u de zekerheid dat uw klachten altijd zo snel mogelijk verdwijnen. Bij Fysio Masters heeft o.a. Faranak Memarian zich hierin gespecialiseerd.
Behandelmethoden bij oedeem
De behandeling start met een intake. Vervolgens bekijkt de oedeemtherapeut welke aanpak het meest effectief zal zijn voor uw specifieke klachten en pijn. Oedeemtherapie kan bestaan uit onderstaande behandelmethoden voor het verhelpen van oedeem benen, voeten, enkels, arm, gezicht, buik en hand. Lees er meer over:
- Oedeemtherapie
- Manuele lymfedrainage (MLD)
- Compressietherapie
- Oefentherapie
- Oedeem benen steunkousen / Therapeutische Elastische Kousen (TEK)
Patiëntervaringen Fysio Masters
“Zorgvuldige lymfoedeem behandeling, advies en begeleiding. Ook in deze coronatijd krijg ik bijvoorbeeld extra informatie en filmpjes met oefeningen. Mogelijkheden en informatie worden duidelijk besproken en wordt er ook zo nodig getaped.” Zorgkaart Nederland – 28 mei 2020.
“Wordt behandeld voor oedeem, goede begeleiding. Geeft tips en oefeningen mee die je thuis ook kan doen.” Zorgkaart Nederland – 28 mei 2020.
“Faranak is zeer professioneel, gedreven, krachtig, ervaren, geeft goede uitleg en adviezen (aanschaf steunkousen, oefening voor thuis) met een goed resultaat. Was erg blij met haar!” 10 januari 2022.
Afspraak maken
Heeft u symptomen van oedeem? Of wilt u meer informatie? Neem dan contact op met onze oedeemtherapeut. Dus bel ons nu voor een afspraak voor een effectieve behandeling. Wij helpen u graag!
06-10343160 Whatsapp +31610343160 Online afspraak maken